ALGEMEEN

Als uw inkomen binnen een bepaalde grens valt, kunt u mogelijk in aanmerking komen voor door de overheid gefinancierde rechtsbijstand. Als u hiervoor in aanmerking komt, moet u eenmalig een eigen bijdrage betalen aan uw advocaat en de rest van zijn honorarium (=salaris) wordt dan betaald/gefinancierd door de overheid. Dit wordt ook wel ‘een toevoeging’ genoemd (ook wel ‘advocaat van onvermogen’ of ‘pro deo-advocaat’ genoemd). In sommige gevallen kunt u zelfs de eigen bijdrage vergoed krijgen (zie hierna).

De advocaat zal voor u een toevoeging aanvragen. Als u in aanmerking komt voor een toevoeging, dan worden niet alleen de advocaatkosten voor u (grotendeels) vergoed, maar dan krijgt u korting op het griffierecht (als u dit zou moeten betalen) en op de deurwaarderskosten (bijvoorbeeld als u door de deurwaarder een dagvaarding moet laten uitbrengen).

NOORDZIJDE ADVOCATUUR NEEMT GEEN TOEVOEGINGSZAKEN AAN

Niet alle advocatenkantoren nemen zaken op basis van een toevoeging in behandeling. Noordzijde Advocatuur neemt in beginsel geen toevoegingszaken aan. Toch vindt Noordzijde Advocatuur het belangrijk om u te wijzen op de mogelijkheid om een toevoeging aan te vragen. Immers, als u (mogelijk) wel in aanmerking zou komen voor een toevoeging, maar als u daarop niet wordt gewezen, dan zou het zomaar kunnen zijn dat u vele duizenden euro’s aan advocaatkosten zou moeten betalen terwijl er een veel goedkoper alternatief is, namelijk de toevoeging. U zou, zoals dat heet, ‘een dief zijn van uw eigen portemonnee’ als u geen gebruik maakt van een toevoeging terwijl u daarvoor wel in aanmerking komt.

DE AANVRAAG

De toevoegingsaanvraag wordt door de advocaat ingediend bij de Raad voor Rechtsbijstand (hierna: RvR). De RvR vraagt uw inkomensgegevens op bij de Belastingdienst. Op basis van die inkomensgegevens bepaalt de RvR of u in aanmerking komt voor een toevoeging.

DE INKOMENSGEGEVENS

De inkomensgegevens die worden opgevraagd zijn de gegevens van twee jaar voor het jaar van de

aanvraag, dat is het ‘peiljaar’. Wordt de aanvraag gedaan in 2025, dan is het peiljaar dus 2023. Als de advocaat voor u een toevoeging aanvraagt in 2025, beslist de RvR dus op basis van u inkomensgegevens uit 2023 of u voor een toevoeging in aanmerking komt.

Het inkomen dat wordt bekeken is uw verzamelinkomen. Uw verzamelinkomen kan lager zijn dan het bruto jaarloon dat u ontvangt omdat u bijvoorbeeld aftrekposten heeft zoals een eigen woning. Het verzamelinkomen kan ook hoger zijn dan uw bruto jaarloon wanneer u bijvoorbeeld inkomen uit sparen en beleggen heeft ontvangen (box 3). Uw verzamelinkomen vindt u terug op de definitieve belastingaanslag.

DE INKOMENSGRENZEN

Hieronder vindt u een overzicht met de inkomensgrenzen en de daarbij behorende eigen bijdrage

voor het jaar 2025 (bron: https://www.rechtsbijstand.nl/mediation-rechtsbijstand/hoeveel-betalen/eigen-bijdrage):

KORTING OP DE EIGEN BIJDRAGE

U krijgt op de eigen bijdrage automatisch een korting van € 65,- (2025), tenzij er sprake is van één van de navolgende omstandigheden:

• In geval van (hoger) beroep bij een hogere rechter;
• In geval van een strafzaak;
• In geval van een asielzaak;
• In geval van een bestuurlijke sanctie (bijvoorbeeld een boete, maar ook in geval van verlaging of intrekking van een uitkering, vergunning of subsidie);
• Cassatie bij de Hoge Raad;
• In geval van een mediationtoevoeging;
• In geval van een lichte adviestoevoeging.

DE VERMOGENSGRENZEN

Om te bepalen of u voor een toevoeging in aanmerking komt wordt er door de RvR niet alleen gekeken naar uw verzamelinkomen in het peiljaar, maar ook naar uw vermogen. Als uw vermogen in het peiljaar hoger is dan het heffingsvrije vermogen (ook wel ‘drempelbedrag’) heeft u geen recht op een toevoeging. Het drempelbedrag voor 2023 (het peiljaar) is € 33.748,- per persoon.

PEILJAARVERLEGGING

Wanneer u op basis van uw inkomens- of vermogensgegevens in het peiljaar niet in aanmerking

komt voor een toevoeging en in het jaar van de aanvraag een lager inkomen of vermogen heeft of verwacht te hebben dan in het peiljaar, dan kunt u een verzoek om ‘peiljaarverlegging’ doen. De RvR zal dan niet kijken naar het peiljaar 2023 (als de toevoeging in 2025 wordt aangevraagd), maar naar 2025 (het jaar waarin de toevoeging is aangevraagd).

De RvR zal dan op basis van de inkomensgegevens over het jaar waarin de toevoeging is aangevraagd bekijken of u alsnog in aanmerking komt voor een toevoeging. Ook wanneer uw inkomen meer dan 15% is gedaald ten opzichte van het peiljaar en u op basis van uw huidige inkomen een lagere eigen bijdrage zou moeten betalen kunt u een verzoek tot peiljaarverlegging indienen. U kunt dit verzoek om peiljaarverlegging indienen nadat er door de RvR een beslissing (besluit) is afgegeven op de door de advocaat ingediende toevoegingsaanvraag.

Het verzoek om peiljaarverlegging moet u binnen zes weken na de datum van het besluit zelf

indienen bij de Raad voor Rechtsbijstand. Uw advocaat doet dat niet voor u. Hoe u het verzoek om peiljaarverlegging kunt indienen kunt u lezen op het besluit (dit besluit wordt door de

RvR naar uw huisadres verzonden) of op de website van de RvR: (https://www.rechtsbijstand.nl/mediation-rechtsbijstand/hoeveel-betalen/peiljaarverlegging/).

BIJZONDERE BIJSTAND

Als u een bijstandsuitkering heeft kunt u bijzondere bijstand aanvragen voor de eigen bijdrage die u

moet betalen. Informeer hiernaar bij uw gemeente.

ALSNOG DE ADVOCAATKOSTEN ZELF BETALEN

Wanneer uw zaak uiteindelijk leidt tot een financieel resultaat kan het zijn dat u alsnog zelf de advocaatkosten volledig moet betalen. Dat is het geval wanneer het financiële resultaat hoger is dan de zogeheten ‘resultaatsgrens’ die de RvR hanteert. Deze resultaatsgrens is de helft van het drempelbedrag.

Voor 2025 is de resultaatsgrens € 18.697,50,- (de helft van € 37.375,-) per volwassene. Dat betekent dat, wanneer uw wederpartij aan u een bedrag moet betalen dat hoger is dan € 18.697,50,-, uw toevoeging achteraf wordt ingetrokken en u alsnog zelf de advocaatkosten moet betalen. Indien u een fiscaal partner heeft wordt de resultaatgrens verdubbeld.

Ook wanneer uw wederpartij, of een derde de kosten van rechtsbijstand voor zijn of haar rekening

neemt wordt de toevoeging ingetrokken.

TOEVOEGING VOOR ONDERNEMERS

Wanneer de zaak betrekking heeft op de uitoefening van een zelfstandig beroep of bedrijf wordt een

toevoeging in beginsel geweigerd. Hierop zijn twee uitzonderingen:

1. de voortzetting van het beroep of bedrijf (voor zover het niet in de vorm van een

rechtspersoon wordt gevoerd) afhankelijk is van het resultaat van de aangevraagde rechtsbijstand;

1. het beroep of bedrijf tenminste één jaar geleden is beëindigd en de aanvrager in eerste

aanleg als verweerder bij een procedure is betrokken of betrokken is geweest en de kosten van rechtsbijstand niet op andere wijze kunnen worden vergoed.

Ad 1

Er moet in dit geval sprake zijn van een “bedrijfsbedreigend” geschil. Het voortbestaan van de

onderneming moet door dit geschil bedreigd worden. In dit geval worden ook de financiële cijfers

van de onderneming bekeken. Het mag niet gaan om een onderneming die in de vorm van een

rechtspersoon wordt gevoerd (zoals bijvoorbeeld een BV, een stichting of een vereniging).

Ad 2

Voor de datum van beëindiging van de onderneming is de uitschrijving bij de kamer van koophandel

leidend. De aanvraag wordt alleen toegewezen indien u als verweerder in een procedure bent

betrokken. Indien u zelf een procedure start en dus als eiser optreedt wordt er geen toevoeging

afgegeven.

Aanvullend

Als u als starter handelingen heeft verricht ter voorbereiding van een zelfstandig beroep of bedrijf

dan worden deze niet als bedrijfsmatig aangemerkt. De Raad voor Rechtsbijstand geeft hier als

voorbeeld een geschil met de gemeente over de weigering van de afgifte van een

exploitatievergunning.

PROCESKOSTENVEROORDELING EN GRIFFIERECHT

Als u op basis van een toevoeging procedeert en u wordt door de rechter veroordeeld om de

proceskosten aan de wederpartij te vergoeden, dan vallen deze kosten niet onder het bereik van de

toevoeging. Die kosten moet u zelf aan de wederpartij betalen. Meer over de proceskostenveroordeling leest vindt u op onze website (www.noordzijde-advocatuur.nl/proceskostenveroordeling).

Als u een procedure start, moet u ook altijd griffierecht betalen. Als u gedagvaard wordt, moet u in sommige gevallen griffierecht betalen. Als u op basis van een toevoeging procedeert, krijgt u korting op het griffierecht.

MEER INFORMATIE

Voor meer informatie over toevoegingen kunt u uiteraard contact opnemen met Noordzijde Advocatuur (voor contactgegevens zie: www.noordzijde-advocatuur.nl) of u kunt kijken op de website van de Raad voor Rechtsbijstand: www.rechtsbijstand.nl.